People and Their World: Tsam - The Dance of Gods

Welcome to Mongolia และ ริเวอร์ ซิตี้ แบงค็อก นำเสนอนิทรรศการภาพถ่ายที่ถ่ายทอดประสบการณ์อันเปี่ยมไปด้วยมนต์ขลังโดย เจตนิพัทธ์ เกษประดิษฐ์ (JKboy) ศิลปินช่างภาพชาวไทยผู้หลงใหลในเรื่องราวของกลุ่มชาติพันธุ์และวัฒนธรรม ผู้ได้รับรางวัลชนะเลิศระดับโลกมาแล้วมากมาย นิทรรศการครั้งนี้ JKboy จะพาผู้ชมเปิดประตูเข้าสู่อารามหลวงโบราณอายุกว่า 300 ปีที่ซ่อนตัวอยู่กลางหุบเขาลึกของประเทศมองโกเลีย เพื่อสัมผัสพิธีกรรมระบำหน้ากากวัชระโบราณลับอันศักดิ์สิทธิ์ที่มีการอัญเชิญเทพเจ้าลงมาร่ายรำยังโลกมนุษย์ท่ามกลางจังหวะของบทสวดและกลิ่นกำยาน เพื่อขจัดสิ่งชั่วร้ายให้หมดไป

ระบำหน้ากากวัชระ (Tsam) ถือเป็นหนึ่งในพิธีกรรมที่สำคัญของพุทธศาสนานิกายวัชรยาน ซึ่งมีต้นกำเนิดในภูมิภาคของจีนทิเบตในช่วงศตวรรษที่ 8 และมีวิวัฒนาการไปตามการเปลี่ยนแปลงของทางภูมิศาสตร์และผู้คน หลายศตวรรษต่อมา ระบำหน้ากากเข้าสู่มองโกเลียพร้อมกับการเผยแพร่ศาสนาพุทธและได้มีการผสมผสานเข้ากับวัฒนธรรมมองโกล ทำให้ระบำหน้ากากวัชระของมองโกเลีย (Khuree Tsam) มีเอกลักษณ์พิเศษเฉพาะตัว

ภาพถ่ายชุดนี้ JKboy บันทึกในช่วงกลางฤดูร้อนปี 2022 และ 2023 ในอารามอมาบายาสกาลันท์ (Amarbayasgalant), พิพิธภัณฑ์หน้ากากและแหล่งวัฒนธรรมสำคัญหลายแห่งในประเทศมองโกเลีย เผยให้เห็นเรื่องราวของพิธีกรรมระบำหน้ากากอันศักดิ์สิทธิ์ตั้งแต่ขั้นตอนการสร้างสรรค์ การอนุรักษ์หน้ากากและเครื่องทรง ไปจนถึงพิธีกรรมที่สวมใส่ร่ายรำโดยเหล่าลามะและพระสงฆ์ระดับสูงในอารามโบราณ เพื่อขจัดปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายต่าง ๆ พิธีกรรมสำคัญนี้ จะจัดขึ้นเพียงปีละครั้งเท่านั้น เป็นพิธีกรรมใหญ่ที่ชาวมองโกเลียจะรวมตัวกันภายในอารามวัดเพื่อฟังการสวดมนต์และร่วมพิธีระบำหน้ากากต่อเนื่องกันถึงสามวันสามคืนด้วยความรู้สึกอันลึกซึ้งและศรัทธาอันแน่วแน่

ในการร่ายรำ ทุกการเคลื่อนไหวมีความหมาย ทุกอิริยาบถมีสัญลักษณ์ ผสานเข้ากับจังหวะของบทสวดและเครื่องดนตรี ผู้ชมจึงคล้ายถูกดึงดูดเข้าสู่ขอบเขตระหว่างโลกและสวรรค์ ในช่วงเวลาอันเหนือธรรมชาตินี้ แก่นแท้ของระบำหน้ากากวัชระจะตื่นขึ้น เปิดประตูให้ผู้รับชมเข้าถึงความงดงามอันลึกซึ้งและความสำคัญทางจิตวิญญาณของระบำหน้ากากวัชระ

เกี่ยวกับศิลปิน
JKBoy หรือ เจตนิพัทธ์ เกษประดิษฐ์ (เกิดปี 2527) ช่างภาพและนักผจญภัยผู้ออกเดินทางแสวงหาความงดงามทางชาติพันธุ์และวัฒนธรรมอันหลากหลายที่หลบซ่อนตัวอยู่ในพื้นที่อันห่างไกลรอบโลก

เจตนิพัทธ์ เป็นช่างภาพที่มีความเชี่ยวชาญพิเศษในการถ่ายภาพบุคคลและวัฒนธรรม เขาสามารถบอกเล่าเรื่องราวของกลุ่มชนชาติพันธุ์ที่มีความหลากหลายและแตกต่างทั้งทางด้านภาษา วัฒนธรรม และวิถีชีวิต ผ่านภาพถ่ายของเขาได้อย่างงดงามและน่าอัศจรรย์

เจตนิพัทธ์ ได้อุทิศตนศึกษาวัฒนธรรมของชนเผ่าต่าง ๆ โดยเข้าไปคลุกคลีและใช้เวลาอยู่ร่วมกับชนเผ่าต่าง ๆ ทั่วโลก เพื่อทำความเข้าใจถึงความเชื่อ และวิถีชีวิตของพวกเขา เขากินอยู่กลมกลืนกับวิถีของผู้คนในท้องถิ่นนั้น ๆ เพื่อให้ผู้คนเปิดใจและถ่ายทอดอารมณ์ออกมาได้อย่างเป็นธรรมชาติ เจตนิพัทธ์จึงได้ก่อตั้ง “People and Their World” โครงการภาพถ่ายที่ใช้เป็นหลักฐานทางมานุษยวิทยา เพื่อเก็บบันทึกประวัติศาสตร์และบอกเล่าความงดงามของวัฒนธรรม อีกทั้งยังเป็นกระบอกเสียงส่งต่อข้อความที่ชนเผ่าต่าง ๆ ต้องการสื่อสารออกไปสู่โลกภายนอก